Een tijd geleden alweer raakte ik in gesprek met wijkbeheerder bij een corporatie. Als wijkbeheerder had hij een leuke baan in een pittige wijk. Centraal in de wijk staan twee flatgebouwen. Veel mensen die dicht op elkaar wonen in een wijk met oudere woningen. Kortom: (geluids)overlast aan de orde van de dag. Het viel hem op dat uit het ene gebouw substantieel meer meldingen van overlast kwamen dan uit het andere. Zouden de mensen in het ene gebouw het onderling oplossen óf meer van elkaar kunnen verdragen? Het andere gebouw werd door hem inmiddels minimaal één keer per week werd bezocht om irritaties aan te horen en te bemiddelen.
Hij vroeg zich hardop af hoe dit kon: het zijn immers identieke gebouwen, gelijkwaardige isolatie en hetzelfde aantal bewoners.
Wist je dat één op de vijf Nederlanders weleens een burenruzie heeft?
Burenbalans
Wanneer een straat of gebouw voor het eerst wordt bewoond (neem voor het gemak een nieuwbouwstraat van twintig jaar geleden), zijn mensen nieuwsgierig naar de buren, willen kennis maken met elkaar en er ontstaat vervolgens een bepaalde synergie in die straat. Iedereen is immers nieuw en op zoek naar een fijne woonomgeving. We hebben maatschappelijke waarden en normen die we vanzelfsprekend vinden en de
mensen in een buurt voegen daar onderling nog een aantal ongeschreven en vaak onuitgesproken regels en waarden aan toe. Op deze manier wordt er in deze straat jaren lang rustig en in harmonie gewoond. Tot het moment dat de eerste mensen gaan verhuizen. In oudere straten waar bijvoorbeeld nog veel ‘eerste’ bewoners wonen, merk ik dat de conflicten ontstaan wanneer mensen nieuwe buren krijgen. Vaak een andere leeftijd (verjonging in oudere buurten) en een andere levensstijl. Daarnaast zijn de nieuwe bewoners niet op de hoogte van de onuitgesproken afspraken in een buurt die door de jaren heen zijn ontstaan maar die een belangrijke waarde hebben voor de leefbaarheid in de straat. Honden wel of niet aanlijnen, wel of geen muziek in de tuin, samen de haagjes snoeien in het voorjaar, auto’s voor de eigen woning parkeren en noem maar op. Een irritatie is zo ontstaan.
De wijkbeheerder glimlachte van herkenning. In het ene flatgebouw woonden nog grotendeels de originele bewoners, in het ander gebouw waren in de laatste jaren veel nieuwe mensen komen wonen en werd inderdaad veel meer overlast van geluid en afval ervaren.
Ons brein geeft ons graag gelijk. Hierdoor worden de negatieve ervaringen versterkt en positieve zaken genegeerd.
Wist je dat één op de vijf Nederlanders weleens een burenruzie heeft? En dat het grootste deel van de mensen van mening is dat het écht aan de buren ligt? EenVandaag deed hier onderzoek naar (onder ruim 27.000 leden in september 2019). Daaruit blijkt dat ruim de helft van de ondervraagden wel eens overlast heeft ervaren van buren en dat één op de vijf in de laatste 3 jaar verwikkeld is geraakt in een burenruzie.
Als mediator en vrijwilliger bij Buurtbemiddeling zie ik regelmatig geëscaleerde burenconflicten. Vaak ingegeven door verschillende verwachtingen en uit de hand gelopen door aannames en een gebrek aan communicatie. Neem een taalbarrière, een diversiteit aan achtergronden, een verschil aan dagindeling en andere culturele waarden en normen en de eerste burenirritaties zijn geboren. In plaats van in gesprek te gaan met elkaar en interesse te tonen in de ander, wordt de buurman de rug toegekeerd. Onbekend maakt helaas nog vaak onbemind.
Het negatieve overheerst
We focussen op de irritaties: de rommel, de geluidsoverlast of stank. En ons brein geeft ons graag gelijk en laat ons keer op keer de negatieve overtuigingen over de ander aan onszelf bevestigen. Hierdoor worden de negatieve ervaringen versterkt en positieve zaken genegeerd.
Zo herinner ik me een voorbeeld waarbij Buur A er van overtuigd was dat Buur B er alles aan deed om haar te traineren. Het was begonnen toen Buur A had geklaagd over het geblaf van de hond van Buur B. Als reactie kwam dat het allemaal wel meeviel en dat ze niet zo moest zeuren. Sindsdien had ze niet alleen last van dat ‘eeuwige’ geblaf, maar zou Buur B stelselmatig het gras maaien op zondag om half 10 in de avond. En dat terwijl Buur B wéét dat Buur A op maandag vroege dienst draait. Puur en alleen om haar het leven zuur te maken concludeerde Buur A.
Wanneer je beide buren samen aan tafel krijgt en er ruimte is voor een rustig gesprek, blijken de ‘waarheden’ waarvan buren zichzelf hebben overtuigd niet altijd even betrouwbaar. Buur A ontdekte al snel dat Buur B met de hond op cursus was gegaan om het geblaf te verminderen en dat op zondag laat in de avond het gras maaide omdat hij mantelzorger was voor zijn moeder en dit voor hem het beste moment was om in de tuin te werken. Dat hij daarmee zijn buurvrouw tot last was, daar had hij niet bij stil gestaan. Er volgde een gesprek waarbij verwachtingen en wensen konden worden gedeeld en vervolgens afspraken konden worden gemaakt over de hond én het maaien van het gazon.
Wanneer ik bemiddel ik een burenconflict en ik vraag hoe mensen het liefst willen wonen, is het antwoord bijna altijd dat men gewoon zonder gezeur wil wonen. Hoe dit eruit ziet, verschilt per mens. Hoe fijn is het als je hier samen over in gesprek kan gaan, waarbij je allebei de ruimte krijgt om frustraties, emoties en wensen met elkaar te delen? Zonder geschreeuw vanuit eigen tuin of balkon? Zonder stampen op de vloer of bonken op de muren? Zonder ‘koekjes van eigen deeg’ als antwoord op de overlast?
Het kan écht. Met behulp van de wijkbeheerder, een mediator of Buurtbemiddeling.
Zelf kun je ook een bijdrage leveren aan een goede relatie met je buren, zonder dat je daarvoor regelmatig contact met de buren hoeft te hebben. Daar heeft immers niet iedereen behoefte aan. Kleine dingen die je kunt doen:
Groet je buren altijd in het voorbijgaan
Heb je een feestje of ga je verbouwen? Laat het je buren even weten.
Harde geluiden in je eigen huis (dichtslaande deuren, schuivende meubels, blaffende honden, rennen op de trap of de wasmachine) zijn meestal net zo goed voor de buren te horen.
Heb je een hond die vaak blaft, luister je graag (harde) muziek of heb je ander hobby's die geluid veroorzaken? Informeer eens bij de buren of ze zich er wel eens aan storen zonder dat jij het in de gaten hebt.
Uiteindelijk heeft namelijk iedereen dezelfde wens: rustig en veilig wonen. Ook je buren.
Comments