Om maar meteen met de deur in huis te vallen: er is maar één kans de kinderen te vertellen dat hun ouders gaan scheiden. Een kind van gescheiden ouders kan zich het moment van de aankondiging vaak nog haarfijn herinneren. Ook jaren later. Een belangrijke reden om dit gesprek serieus te nemen en zorgvuldig voor te bereiden.
Kinderen kiezen niet voor een scheiding, maar de impact voor hen is daardoor niet minder groot.
De impact van het gesprek
Ingegeven door emoties als wanhoop en verdriet wordt er regelmatig onvoldoende aandacht aan dit gesprek besteed. Dit heeft niet zelden tot gevolg dat één van de ouders zich het recht toe-eigent de kinderen te melden dat ‘papa of mama is vertrokken’, om er vervolgens aan toe te voegen dat ‘papa en mama gaan scheiden’. Zelf ben je nu de eerste frustratie kwijt, maar de vraag is of je dit in al je wanhoop met de juiste personen hebt gedeeld. De grond is onder de voeten van de kinderen weggeslagen, vragen worden eenzijdig beantwoord en zorgen van de kinderen over de andere ouder kunnen niet worden weggenomen.
Een gemiste kans. Kinderen kiezen namelijk niet voor een scheiding, maar de impact voor hen is daardoor niet minder groot. Een goed voorbereid gesprek met hen kan daardoor een waardevolle toevoeging zijn in de verwerking van de scheiding van hun ouders.
Kinderen hebben vaak het gevoel te moeten kiezen tussen beide ouders, de loyaliteit naar beide ouders is enorm groot.
Soms lijkt het voor ouders onwaarschijnlijk, maar in bijna alle gevallen komt een scheiding voor kinderen erg onverwacht. Ook wanneer het al een tijdje ‘niet gezellig’ is thuis.
Het paraplugesprek
Het gesprek met de kinderen waarin ouders vertellen dat ze uit elkaar gaan, wordt het paraplugesprek genoemd. Door dit gesprek samen te doen en positief in te steken, houden beide ouders een spreekwoordelijke paraplu boven de kinderen. Een mooie metafoor voor bescherming en vertrouwen dat ouders kinderen hiermee bieden.
Vergeet niet dat jullie samen al langer in gesprek zijn over de toekomst van jullie relatie, maar dat de kinderen meestal geen idee hebben wat hen boven het hoofd hangt.
Om het paraplugesprek goed te laten verlopen, zijn een aantal zaken van belang. Wij delen graag een aantal waardevolle tips voor het paraplugesprek.
TIPS:
Wacht niet te lang. Verhalen verspreiden zich snel en kinderen voelen veel. Voorkom te allen tijde dat kinderen het nieuws van anderen horen. Ook wanneer één van beiden liever niet wil scheiden, maar het besluit door de ander toch is genomen is het raadzaam dat jullie het nieuws met de kinderen delen.
Vertel het samen. Zorg ervoor dat iedereen uit het gezin aanwezig is. Dus beide ouders en alle kinderen. Zo zorgen jullie er voor dat er maar één gesprek is, waardoor je voorkomt dat er meerdere ‘versies’ ontstaan en het ene kind wellicht andere dingen hoort dan het andere kind. Het bevestigt daarnaast dat jullie het gesprek serieus nemen.
Zoek een rustig moment. Kies een moment en een plek waar jullie niet gestoord worden en waar jullie de tijd kunnen nemen om het nieuws te vertellen en vragen te beantwoorden.
Ben positief en respectvol. Vergeet niet dat de ander de vader of moeder is van jouw kinderen. Ookal is het moeilijk, het brengt de kinderen niets positiefs als je de andere ouder in een slecht daglicht stelt. Je hoeft de kinderen (nog) niet te vertellen waarom jullie gaan scheiden, vooral niet als je het zelf nog niet helemaal kan bevatten.
Maak het niet te ingewikkeld. Bij iedere leeftijd past een ander niveau en andere informatiebehoefte. Pas hetgeen wat jullie zeggen aan aan de leeftijd van jullie kind(eren). Bij meerdere kinderen pas je het niveau aan aan de leeftijd van het jongste kind.
Benadruk dat jullie samen ouders blijven. Kinderen hebben de neiging de schuld bij zichzelf te zoeken. Onderstreep dat de scheiding op geen enkele manier de schuld is van de kinderen en benadruk dat papa en mama niet meer verliefd zijn, maar dat er niets verandert aan jullie liefde voor de kinderen.
Beloof geen dingen die je niet waar kunt maken. Uit schuldgevoel of in een poging het verdriet bij de kinderen weg te nemen, worden er vaak dingen toegezegd die je niet kunt waarmaken. Het nieuws op zich is al heftig genoeg, loze beloften zullen hier niets positiefs aan bijdragen. Laat deze dan ook achterwege.
Alle emoties mogen er zijn. Alle kinderen reageren verschillend. De een is een binnenvetter en lijkt het makkelijk te accepteren, de ander begint te schreeuwen en wordt enorm boos. Realiseer je dat het nieuws heftig is en dat alle reacties en emoties er mogen zijn.
Stop wanneer de aandacht van kinderen verslapt. Er komt veel op de kinderen af in het gesprek. Nieuws wat allemaal moet worden verwerkt en een plaatsje moet krijgen. Afhankelijk van de leeftijd zullen kinderen verschillend reageren en er na een tijdje voor kiezen om iets anders te gaan doen. Ze haken letterlijk af. Probeer het gesprek niet langer te laten duren dan de aandacht van de kinderen toelaat.
Geef aan dat de scheiding definitief is. Kinderen kunnen heel lang de hoop blijven koesteren dat papa en mama weer samen komen. Zelfs nog wanneer er nieuwe partners in beeld zijn. Door je hiervan bewust te zijn, kun je hier rekening mee houden in hetgeen jullie de kinderen (toe)zeggen. Geef ze geen valse hoop, maar ben duidelijk en geef aan dat ze niets kunnen doen om jullie weer bij elkaar te brengen.
En dan?
Probeer na het paraplugesprek de dagelijkse routine zoveel mogelijk hetzelfde te houden. Ook als een van jullie ergens anders gaat wonen. Laat sport, hobby’s en afspraken met vriendjes zo veel mogelijk doorgaan. Een vast ritme is prettig voor kinderen en geeft hen houvast. Leg ze wel uit wat er verandert zodat ze op de hoogte zijn en ruimte voelen voor het stellen van vragen. Probeer ze te betrekken bij het nemen van beslissingen die hen direct aangaan. Het helpt kinderen om zich minder machteloos te voelen.
Ieder kind gaat anders om met emoties. Kinderen kunnen zich eenzaam voelen tijdens en na de scheiding. Gevoelens van angst en verdriet zijn normaal. Kinderen kunnen zich terugtrekken, boos zijn of juist doen of er niets aan de hand is. Blijf benadrukken dat wat zij voelen heel normaal is en dat ze altijd bij jullie terecht kunnen om over deze gevoelens te praten. Daarnaast is er veel informatie beschikbaar ter ondersteuning van kinderen in een scheidingssituatie, lees bijvoorbeeld samen een boekje over dit onderwerp of kijk eens op de website van Villa Pinedo.
Een laatste tip: Kinderen hebben vaak het gevoel te moeten kiezen tussen beide ouders, de loyaliteit naar beide ouders is enorm groot. Let op dat je je niet negatief uitlaat over je ex-partner in het bijzijn van de kinderen. Of dat je hem of haar de schuld geeft van ongewenst gedrag van de kinderen.
Ondersteuning door een mediator
Een mediator kan hulp bieden bij het voeren van een paraplugesprek wanneer jullie het lastig vinden dit gesprek met kinderen te voeren. MUTO Mediation vindt het ontzettend belangrijk dat het belang van kinderen centraal staat. Kunnen jullie hulp gebruiken bij het paraplugesprek of willen jullie advies over andere zaken aangaande jullie scheiding? Neem gerust contact met ons op.
Comments